આજે બાંગ્લાદેશના ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન શેખ હસીના સામે કરાયેલા માનવતા વિરુદ્ધના ગુનાઓના કેસની સુનાવણી થશે. આ સુનાવણી ઢાકામાં ઈન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ ટ્રિબ્યુનલ કરશે.

સરકારી વકીલે હસીના સામે પાંચ ગંભીર આરોપો લગાવ્યા છે, જેમાંથી સૌથી મહત્વપૂર્ણ હત્યા, ગુના અટકાવવામાં નિષ્ફળતા અને માનવતા વિરુદ્ધના ગુનાઓ છે.

સરકારી વકીલે તેમના માટે ફાંસીની સજાની માંગણી કરી છે. હસીનાની પાર્ટી, અવામી લીગે, ગુરુવારે સવારથી સાંજ સુધી દેશવ્યાપી લોકડાઉનની જાહેરાત કરી છે.

આ કેસને લઈને વધતા તણાવને કારણે બાંગ્લાદેશ હાઈ એલર્ટ પર છે. દેશભરના એરપોર્ટ અને મુખ્ય ઇમારતો પર પોલીસ અને લશ્કરી તહેનાત વધારી દેવામાં આવી છે. પરિસ્થિતિના આધારે, ટ્રિબ્યુનલ તેના ચુકાદાની તારીખ મુલતવી પણ રાખી શકે છે.

હિંસા અને આગચંપી પછી શેખ હસીનાની સરકાર ઉથલાવી દેવામાં આવી

આ ઘટનાઓ 5 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ શરૂ થઈ હતી, જ્યારે બાંગ્લાદેશમાં શેખ હસીનાની સરકાર ઉથલાવી દેવામાં આવી હતી. તેની પહેલા અને ત્યારબાદ દેશભરમાં મોટા પાયે વિરોધ પ્રદર્શનો, આગચંપી અને હિંસા થઈ હતી.

સરકાર પર વિરોધ કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓની ધરપકડ, ત્રાસ અને ગોળીબાર કરવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. હિંસા વધતી જતી હોવાથી, શેખ હસીના દેશ છોડીને ભાગી ગઈ અને ભારતમાં આશરો લીધો.

ત્યારબાદ, બાંગ્લાદેશ ઇન્ટરનેશનલ ક્રાઇમ્સ ટ્રિબ્યુનલે તેમની સામે કેસ દાખલ કર્યો. કોર્ટે તેમને દેશમાં પાછા ફરવા અને કેસમાં હાજર થવાનો આદેશ આપ્યો, પરંતુ તેમણે ઇનકાર કરી દીધો.

ટ્રિબ્યુનલના સરકારી વકીલ, ગાઝી મુનાવર હુસૈન તમીમે જણાવ્યું હતું કે 13 નવેમ્બરના રોજ ફક્ત ચુકાદાની તારીખ જાહેર કરવામાં આવશે, પરંતુ તે દિવસે સજા જાહેર કરવામાં આવશે નહીં. સામાન્ય રીતે, ચુકાદો જાહેર કરવામાં લગભગ એક અઠવાડિયા લાગે છે.

હસીનાએ આરોપોને ખોટા ગણાવ્યા

હસીનાએ કહ્યું છે કે આખો કેસ રાજકીય ષડયંત્ર છે. તેમનો દાવો છે કે ટ્રિબ્યુનલ નિષ્પક્ષ નથી અને બધા આરોપો ખોટા અને બનાવટી છે.

તેમણે કાનૂની પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતાનો અભાવ હોવાનો આરોપ લગાવ્યો અને કહ્યું કે તેમને રાજકીય રીતે નિશાન બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.

યુનુસ સરકારે હસીના વિરુદ્ધ 225થી વધુ કેસ કર્યા છે, જેમાં હત્યા, અપહરણથી લઈને રાજદ્રોહનો સમાવેશ થાય છે. બાંગ્લાદેશ સરકારે શેખ હસીનાનો પાસપોર્ટ પણ રદ કરી દીધો છે.

આ દરમિયાન, બાંગ્લાદેશ માટે ઈન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ ટ્રિબ્યુનલે તેમના વિરુદ્ધ ધરપકડ વોરંટ જારી કર્યું હતું. ટ્રિબ્યુનલે હસીનાને 12 ફેબ્રુઆરી સુધીમાં હાજર થવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.બાંગ્લાદેશે પણ ભારતને હસીનાને દેશનિકાલ કરવાની અપીલ કરી છે. જોકે, ભારત સરકારે તેમના વિઝા લંબાવી દીધા છે, અને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેમને બાંગ્લાદેશ દેશનિકાલ કરવામાં આવશે નહીં.

અનામત વિરુદ્ધના આંદોલને બળવો કર્યો હતો

ગયા વર્ષે બાંગ્લાદેશમાં વિદ્યાર્થીઓના નેતૃત્વ હેઠળ મોટા પાયે વિરોધ પ્રદર્શનો થયા હતા. 5 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ, એક ટોળાએ તત્કાલીન વડાપ્રધાન શેખ હસીના (77) ના નિવાસસ્થાન પર હુમલો કર્યો. ટોળું પહોંચતા પહેલાં હસીના બાંગ્લાદેશથી ભાગી ભારત આવી ગયા હતા. ત્યારથી તેઓ ભારતમાં જ રહે છે.

આ સાથે, બાંગ્લાદેશમાં 20 વર્ષ જૂની અવામી લીગ સરકાર પડી ભાંગી. ત્યારબાદ મુખ્ય સલાહકાર મુહમ્મદ યુનુસના નેતૃત્વમાં એક વચગાળાની સરકાર બનાવવામાં આવી. દેશભરના વિદ્યાર્થીઓ ક્વોટા સિસ્ટમને લઈને હસીના સામે વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહ્યા હતા.

ખરેખરમાં, 5 જૂન, 2024ના રોજ, બાંગ્લાદેશ હાઈકોર્ટે 30% નોકરી ક્વોટા સિસ્ટમ લાગુ કરી. આ અનામત સ્વતંત્રતા સેનાનીઓના પરિવારોને આપવામાં આવી હતી. જોકે, હસીના સરકારે પાછળથી આ અનામત નાબૂદ કરી. આ પછી, વિદ્યાર્થીઓએ તેમના રાજીનામાની માંગણી સાથે વિરોધ કરવાનું શરૂ કર્યું.